08 mrt Tomatenchutney

No Spang Smokkelsambal

No Spang

Vandaag is het 8 maart. En sinds ik van een baggerdorpje uit de polder naar Rotterdam verhuisde en terecht kwam in een levendige gemeenschap actief in de vrouwenbeweging weet ik dat het op 8 maart Internationale Vrouwendag is. Daarnaast is het dit jaar op 8 maart ook Holi Phagwa, een jaarlijks hindoeïstisch feest waarbij men de overwinning van de lente op de winter viert en tevens het zegevieren van het goede over het kwade.

In Rotterdam zag ik voor het eerst dat vrolijke mensen elkaar op straat met gekleurd poeder bestrooiden. Kleurige stadse fratsen. Vreemd spektakel voor ongeoefende ogen. Het waren hindoes die met het gooien van de kleurstoffen elkaar licht toewensten en de samenleving weer even gelijktrokken voor het komende jaar. Mooi. En kleurrijk! En wat blijkt, tijdens Holi zijn alle genoten gezamenlijke maaltijden volledig vegetarisch. Een mooie aanleiding om met Chris Natuurlijk van Radio Rijnmond een oud dorpsgenootje op te zoeken die opgegroeid is met de Hindoestaanse keuken.

Sorgh en Hoop

Ook Sandra Houweling kwam uit Sliedrecht en bezocht dezelfde middelbare school waarvoor we elke dag anderhalf uur op de fiets zaten en steevast tegenwind hadden. Krijg je doorzettingsvermogen van. Sandra had later twee goedlopende restaurants in Rotterdam waarvan Sorgh en Hoop op de Witte de Withstraat de bekendste was. Een avondje Paramaribo aan de Maas.

Daarnaast schreef ze een kookboek aan de hand van de geschiedenis van Suriname waarin ze de Surinaamse eetcultuur onderverdeeld in drie keukens. De Hindoestaanse, de Creoolse en de Javaanse. Elk met een bijbehorende tante, waarbij elke tante weer andere kruiden en specerijen gebruikt. Geweldig idee!

Met de Hindoestaanse tante Sita maakten we ter ere van Holi een geurige aardappelkerrie met pastinaak en boerenkool, een geweldig smeuïge linzensaus die we samen met roti aten. Maar het lekkerste vond ik wel de chutney van tomaten die Sandra verbluffend snel op tafel toverde.

Smokkelsambal

Chutney, salsa, chokha van tomaten of smokkelsambal. Er zijn vele benamingen voor het onderstaande gerechtje met tomaten. Het verbluffend eenvoudig te maken gerechtje met tomaat wat je overal bij kunt eten en een dag later nog lekkerder smaakt. We beginnen zoals wel vaker met wat ui en knoflook heel zachtjes aan te fruiten totdat ze zacht en heel licht beginnen te kleuren. En geuren! Het ruiken van die eenvoudige ui en knoflook blijft zó lekker. Vervolgens voeg je de levensgevaarlijke Madame Jeanette toe. Een pepertje dat haar mannetje staat en absoluut goed gedoseerd moet worden gebruikt. Dan komt er de magische mix van Hindoestaanse massala bij. Een kruidenmengsel wat uit India is meegenomen naar Suriname en een mix van geroosterde en gemalen koriander, komijn, kurkuma, mosterdzaad, nigella, fenegriek en peper is. En het leuke is dat elke tante, of oom, z’n eigen hoeveelheden daarvan in een persoonlijk uitgebalanceerde samenstelling gebruikt zodat het in elk huishouden net weer iets anders ruikt.

Even heel rustig bakken en wanneer alle geuren je neus gaan betoveren voeg je de tomaat toe en laat je deze rustig zacht worden in het pannetje. Duw met een pollepel de tomaatjes fijn en proef. Breng wat verder op smaak met zout en eventueel nog wat peper. En het zou me niet verbazen wanneer tante Sita ongezien nog wat rode wijnazijn of citroensap voor het zuurtje, wat extra gembersiroop of fruit voor het zoetje en nog wat selderij of laurier toevoegt. Laat een dagje staan zodat de pittige smaken samen met het aangename zoet een zachte, verdiepte smaak zullen opleveren. Eet met roti, rijst of gewoon op een dikke, geroosterde boterham!

Lieve mensen, een hartverwarmend gerechtje voor deze waterkoude dagen. En zó simpel! Gewoon maken en toevoegen aan je keukenrepertoire!

Tomatenchutney

1 grote ui of 3 sjalotjes
4 teentjes knoflook
1 Madame Jeanette-peper
4 grote tomaten of 8 trostomaten
4 eetlepels zonnebloemolie
½ eetlepel massala
1 snuf zout en peper naar smaak

• Haal de schilletjes van de sjalot en snipper fijn.
• Pel de knoflook en snij in zeer kleine stukjes.
• Halveer de Madame Jeanette en haal de zaadjes er zorgvuldig uit.
• Snij de peper nu in heel kleine stukjes. Wrijf daarna niet in je ogen!!
• Verhit de 4 eetlepels zonnebloemolie in de pan.
• Voeg ui, knoflook en peper toe en laat zachtjes bakken op halfhoog vuur.
• Schep de massala erbij wanneer de massa begint te kleuren.
• Laat rustig 1 minuut meebakken.
• Snij de tomaten in kwarten en voeg toe.
• Schep goed door zodat alles zich vermengd.
• Stoof op laag vuur totdat de tomaten zacht zijn.
• Duw met een pollepel de tomaten fijn.
• Proef en breng verder op smaak met zout en peper.
• Laat afkoelen en zet de chutney het liefst een dagje weg voor gebruik.